Bewegingsstelsel

Letsels van het bewegingsstelsel behoren tot de meest voorkomende aandoeningen op latere leeftijd: osteoporose, artrose en sarcopenie.

Osteoporose

Osteoporose (het broos worden van de beenderen, ten onrechte ook ‘botontkalking’ genoemd) komt vroeger en intenser voor bij vrouwen. Het heeft drie belangrijke oorzaken: gebrek aan beweging, afname van vrouwelijke (de menopauze) of mannelijke hormonen, een tekort aan calcium en/of vitamine D.

Ter preventie van osteoporose gelden volgende aanbevelingen: lichaamsbeweging (vooral krachttraining is effectief), een calciumrijk dieet (melk en melkproducten, bij voorkeur volledig afgeroomd en mager) en regelmatig tijd buiten in de zon doorbrengen (voor de aanmaak van vitamine D). Vaak is het nuttig om een supplement calcium en/of vitamine D te nemen. Spreek hierover met je huisarts en apotheker.

De vroeger veel gegeven vrouwelijke hormonen (om de uitval bij de menopauze te compenseren) zijn in onbruik geraakt, vanwege het toegenomen risico op borst- en baarmoederlichaamkanker en trombose.

Artrose

Artrose tast het gewrichtskraakbeen aan en kan vervormingen veroorzaken die leiden tot zwellingen van de gewrichten. Het geeft pijn en stijfheid, vooral bij het opstaan en in beweging komen. Artrose kan alle gewrichten aantasten, maar vooral deze die overbelast worden in de loop van het leven: halswervels bij klavierwerk, lage rug bij zittende beroepen, heupen en knieën bij zwaarlijvigheid, enkels en voeten bij voetballers en dames die hoge hakken dragen. Vermijden van overbelasting is daarom een goede preventie.

Artrose kan behandeld worden met pijnstillers, niet belastende oefeningen, en kinesitherapie. Spreek hierover met je huisarts.

Sarcopenie (leeftijdsgerelateerde afname van de spieren)

Na de leeftijd van 35 jaar verslechteren spiermassa en spierkracht langzaam. Deze achteruitgang van het spierstelsel heet sarcopenie. Op hoge leeftijd kan hierdoor een dusdanige zwakte ontstaan zodat gewone inspanningen in het dagelijkse leven niet meer correct kunnen uitgevoerd kunnen worden.

Deze achteruitgang kan tegengegaan worden door intensieve bewegingsactiviteit (zie preventie). Ook op de hoogste leeftijden kunnen oefeningen veel krachtswinst geven, zelfs op korte termijn. Begeleiding door een kinesist kan hierbij helpen.